Een heftige dag bij de killing fields

16 augustus 2017 - Phnom Penh, Cambodja

Vandaag was denk ik één van onze heftigste dagen omdat we hebben stilgestaan bij een gebeurtenis waarvan nog steeds heel veel invloeden terug te vinden zijn in Cambodja. We bezochten Tuol Sleng (een genocidenmuseum), ook wel bekend als S21 en hierna nog de killing fields. 
Op 17 April 1975 veranderde alles in Cambodja. Mensen werden uit hun stad verjaagd en velen stierven tijdens deze tocht. Pol Pot (de leider van de communistische partij) wilde terug naar een land zonder verschil tussen klassen in de maatschappij. Hij wilde terug naar het Maoïsme (landbouwsamenleving). Hij zorgde ervoor dat iedereen op het land moest werken, terwijl meer dan de helft niet eens wist hoe en wat ze moesten doen. Alle intellectuelen, mensen met opleiding en zelfs mensen die een bril droegen werden vermoord. Mensen moesten 19 uur per dag werken en kregen per dag 2 bakjes rijstpap. In deze tijd stierven al veel Cambodjanen door verhongering en uitputting. 
Tijdens deze tijd werden veel mensen opgepakt en naar Tuol Sleng gebracht. Dit was ooit een oude school, omgebouwd tot een gevangenis en martelplaats. Ongeveer 20.000 mensen zijn hierheen gebracht, waarvan maar 14 mensen het hebben overleefd. We deden hier een audiotour en hoorden hier vreselijke verhalen van de overlevenden. Mensen werden 24/7 gemarteld om een verklaring af te leggen voor iets wat ze helemaal niet hadden gedaan. Nadat ze deze hadden geschreven werden ze alsnog vermoord. Het vermoorden ging hier ook niet met kogels, omdat het te duur was en omdat ze bang waren dat mensen het buiten de gevangenis konden horen. Ze werden hier doodgeknuppeld en hierna in een massagraf gegooid. Sommige mensen waren op dat moment nog niet dood, dus werd er zuur over hen heen gegooid. 
Tuol Sleng bestaat uit 4 gebouwen. In gebouw A zagen we metalen bedden met pinnen waaraan de mensen vast werden gemaakt. Ernaast stond een metalen doos waar lichaamsdelen tijdens de marteling in werden gegooid. Ook hingen er foto's van gemartelde mensen, zo zou ik het beeld van iemand zonder gezicht nooit meer vergeten. In gebouw B hingen foto's van alle mannen, vrouwen én kinderen die hier zijn binnengebracht. Ook waren er cellen van 1 bij 2 meter, waar mensen weken tot maanden vast werden gehouden. In gebouw C hingen nog meer foto's en waren nog meer cellen. Hier hoorden we een verhaal van een overlevende die in cel 22 heeft gezeten. Hij vertelde dat hij een bak en een fles kreeg om zijn behoefte in te doen. Als hij zijn behoefte niet in de bak of fles deed, moest hij het oplikken totdat het schoon was. De hele dag zat hij vastgeketend aan een ketting. 's Nachts mochten de gevangenen geen geluid maken. Als hij zich omdraaide, rinkelden de kettingen en kreeg hij als straf 20 zweepslagen of werd hij de hele nacht door geslagen. Voor alle openingen in gebouw C zat gaas gebonden, omdat mensen anders zelfmoord probeerden te plegen. In gebouw D werden de marteltuigen ten toon gesteld en er hingen heftige foto's aan de muren. 
Nadat we dit hadden bezocht moesten we eerst even bijkomen. Vooral de gedachte dat dit pas 40 jaar geleden gebeurd is vonden wij heel erg heftig. Iedere Cambodjaan boven de 40 heeft dit dus overleefd. 3 miljoen mensen zijn tijdens dit bewind omgekomen en moet je nagaan dat Cambodja een bevolking had van 8 miljoen mensen in totaal... 
Sommige mensen werden 's nachts in vrachtwagens afgevoerd naar de killing fields, deze hebben we na de gevangenis bezocht. Het was heel gek, toen we er aankwamen hadden we een erg vredig gevoel. Het gebied leek op een mooie paleistuin met boomgaarden. Nadat we de audiotour hadden gedaan voelde dit heel anders. Er werden zo veel mensen binnen gebracht om geëxecuteerd te worden, dat de executies niet snel genoeg achter elkaar plaats konden vinden. Mensen werden in kleine schuren gegooid zonder ramen en moesten 2 dagen lang in het donker afwachten tot ze werden vermoord. Onderweg stonden we stil bij verschillende massagraven, waar per graf 450 mensen in lagen. Op de killing fields komen nog vaak botten en kledingstukken naar het oppervlak. 
Het heftigste beeld wat we hebben gezien, was toch wel de killingtree. Dit was een ontzettend grote boom, waaraan allemaal armbandjes hingen. Bij deze boom werden de executies van baby's uitgevoerd. De baby's werden bij hun voetjes gepakt en met hun hoofd tegen de boom aan geslingerd net zo lang totdat ze dood waren. En dit alles gebeurde voor de ogen van hun moeder. Je zult je vast afvragen waarom ze baby's executeerden. Een opvatting van de Rode Khmer was: 'het heeft geen zin om onkruid weg te halen als je de wortels laat staan'. Een andere opvatting was: 'liever een onschuldig persoon vermoorden, dan een mogelijke vijand te laten leven'. 
Aan het einde van de tour bezochten we de gedenkstupa die later is gebouwd voor alle slachtoffers. De stupa was ongeveer 20 meter hoog, en van vloer tot plafond gevuld met schedels en botten. Bij sommige schedels kon je zien dat er flink op was ingehakt. Ook lagen er allemaal schedels van kleine kinderen en baby's. 
In de stupa hebben we bloemen geofferd uit respect voor alle slachtoffers. Deze dag heeft heel veel indruk gemaakt op ons. De Rode Khmer viel pas in 1996 uiteen. Wat we vooral heel onrechtvaardig vinden is dat Pol Pot nooit straf heeft gekregen en nooit terecht heeft gestaan voor zijn daden. Hij stierf in 1998. 
Uit respect hebben we helaas maar 1 foto gemaakt voor de blog. 

Foto’s

2 Reacties

  1. Wilma:
    17 augustus 2017
    Lieve Maaike, vreselijk als je beseft tot welke gruwelijkheden mensen in staat zijn. En dan te bedenken dat nu óók mensen onder net zulke vreselijke omstandigheden leven bijvoorbeeld in Noord Korea.
    Zoiets vergeet je inderdaad nooit meer en het besef dat je zelf in vrijheid mag leven is dan extra speciaal!
  2. Louise:
    19 augustus 2017
    Hoi meis. Wat erg allemaal he? Zo zaten Inge en ik vorig jaar in Vietnam waar ook dat soort dingen plaats vonden; wij kwamen bij een dorp waar iedereen is vermoord op 1 vrouw na. Die had zich verstopt onder een lijk.
    Als je zulke dingen ziet en hoort, is het net of de zon minder schijnt!
    Hoop voor jullie dat er ook nog mooie dingen plaats vinden!